Do kompetencji lekarza psychiatry należy:

Diagnoza psychiatryczna, którą lekarz stawia po przeprowadzeniu z pacjentem szczegółowego wywiadu. Zdarza się, że wywiad bywa pogłębiony o dodatkowe badania. Po rozpoznaniu objawów psychiatra stawia diagnozę pacjenta w oparciu o kryteria diagnostyczne, a następnie przy zgodzie pacjenta podejmuje się wdrożenia leczenia farmakologicznego. W niektórych przypadkach lekarz może zdecydować o skierowaniu pacjenta do szpitala psychiatrycznego. Dzieje się tak zazwyczaj, gdy zaburzenie chorego zagraża zdrowiu lub życiu samego pacjenta bądź osobom z jego otoczenia.

Leczenie w zakresie zdrowia psychicznego może trwać od kilku miesięcy do kilku lat. Jest procesem stałym, polegającym na monitorowaniu zdrowia pacjenta, kontroli leczenia i oceny jego skuteczności. W czasie wizyt medycznych lekarz sprawdza stan samopoczucia pacjenta, ocenia skuteczność działania leków, rozmawia z pacjentem o aktualnych wydarzeniach w jego życiu i ich wpływie na jego zdrowie psychiczne. Na podstawie takiej rozmowy psychiatra może zwiększyć lub zmniejszyć dawkę leku, bądź w ogóle zmienić leki na inne.